serbest meslek makbuzu nedir nasil olusturulur

Serbest Meslek Makbuzu Hesaplama

Yiğit Nail Çiğdem Muhasebe

Serbest Meslek Makbuzu (SMM), bütün serbest meslek mensupları için kesilmesi zorunlu bir evraktır. Hukuk önünde tahsilatın kanıtı olarak fiş ve fatura yerine geçerlidir. Serbest Meslek Makbuzu iki adet oluşturulur ve aslı alıcı tarafta kalır. KDV için tahsilat değil, tahakkuka bakıldığından ortaya vergi çıkaran durumlarda makbuz kesilmesi gerekir. Günümüzde Serbest Meslek Makbuzu oluşturmak, DİA gibi yazılımlar sayesinde oldukça kolay hale gelmiştir. Serbest Meslek Makbuzu hesaplama, yazılı olarak alma ya da e-Serbest Meslek Makbuzu oluşturma pratik bir şekilde yapılabilmektedir.

Serbest Meslek Makbuzu 1 Ocak 2020 tarihinden bu yana zorunludur. Mükellefler genel olarak noter harici mali müşavirler, avukatlar, doktorlar, mühendisler ve sanatçılardan oluşmaktadır.

Serbest Meslek Mensubu Nedir?

Özel bilgilere ve becerilere ihtiyaç duyulan ticari faaliyetlerle ilgilenen, bir işvene değil, kendisine çalışan, dolayısıyla işi için de kendisi sorumlu olan, yani kendi itibarı ve cüzdanı için çalışan insanlara serbest meslek mensubu denir. 

E-Serbest Meslek Makbuzu Nedir?

Serbest meslek mensupları, işleriyle ilgili ticari faaliyetleri için yaptıkları tahsilatları Serbest Meslek Makbuzu düzenleyerek belgelendirirler. E-Serbest Meslek Makbuzu (e-SMM), dijital ortamda düzenlenen SMM olarak tanımlanabilir. Her serbest meslek sahibinin verdikleri hizmetin karşılığı olarak, müşterilerinin gelir vergisi tevkifatı yapabilmeleri adına e-SMM kesmesi gerekmektedir.

Serbest Meslek Makbuzu Ne Zaman Kesilir?

SMM kesmeye başlamak için ilk olarak vergi dairesinden meslek mükellefiyeti açtırılması gerekir. Daha sonra verilen hizmetlerin karşılığı olarak SMM kesilir ve hizmet bedeli tahsil edilir.

Serbest Meslek Makbuzu Nasıl Hesaplanır?

SMM hesaplama için ilk olarak hangi tutarların makbuzda yer alacağını belirlemek gerekir. Öncelikle brüt hizmet tutarı belirlenmelidir. Daha sonra brüt tutardan stopaj vergi kesintisi çıkarılmalıdır. Böylece net ücret bulunur. Ardından tahsilat tutarını bulmak gerekir. Bunun için brüt üzerinden KDV hesaplanır ve KDV’yi net ücrete ekleriz. Bu da bize tahsilat tutarını gösterir.

Yukarıdaki yolları izleyerek serbest meslek makbuzu hesaplamak mümkündür. Pekiştirici olması açısından örnek vermek gerekirse, brüt hizmet bedeli 4 bin lira olan bir hizmeti ele alalım. Yüzde 20’lik stopaj halinde 800 liralık kesinti meydana gelmelidir. Net ücret 4000 – 800 = 3200 liradır. Brüt ücret üzerinden hesaplanan KDV’yi de yüzde 18 olarak ele alırsak, 720 liralık eklenmesi gereken KDV tutarı ortaya çıkar. Bu da 3200 + 720 = 3920 liralık tahsil edilmesi gereken tutarı verir. Serbest meslek mensupları bu hesabı her defasında yapmak istemeyebilirler. DİA gibi yazılımlar sayesinde SMM hesaplama işlemi basit ve otomatik şekilde yapılabilmektedir.

Türkiye’nin en gelişmiş bulut tabanlı ERP yazılımı DİA, tüm serbest meslek erbaplarına yönelik olarak hem SMM hem de e-SMM özelliği sunmaktadır. DİA’nın diğer tüm modülleri hakkında bilgi almak ve dijital dönüşüme ilk adımı atmak için aşağıda yer alan formu doldurun, sizi arayalım.