nft nedir? sanat ile bağlantısı nedir?

NFT Nedir? Sanat ile Teknolojiyi Nasıl Buluşturdu?

Yiğit Nail Çiğdem Teknoloji

NFT, günümüzde giderek popülerleşen bir kavram olarak karşımıza çıkıyor. NFT denildiğinde akıllara hemen kripto paralar geliyor olsa da, NFT kendi içinde çok daha farklı bir uygulamaya sahip. NFT’ler genel olarak kripto paraları kapsıyor olsa da, daha çok dijital eserlerle ilgilidir. Teknolojiyi sanatla buluşturan bu yeni teknoloji, 2021 yılının ikinci yarısında ortalama 20 milyar Euro’luk bir hacme ulaşmayı başardı.

NFT Nedir?

Yatırım dünyasında olduğu kadar, sanat dünyasında da giderek daha fazla adını duyurmayı başaran NFT’nin açılımı, “Non-Fungible Token (Değiştirilemeyen token)”dir. NFT’nin özelliği, bir dijital ürünün sahipliğini kanıtlayabilmesidir. Bu da dijital sanat eserlerinin kolayca koleksiyonlara katılabilmesini ve blok zinciri ticareti içerisinde rahatlıkla doğruluğu kanıtlanabilir varlıklara dönüştürebilmesini sağlamaktadır. Yani NFT’lerde, bir dijital eserin üreticisi, ilk sahibi, ikinci sahibi gibi kavramlar her zaman kayıtlıdır ve doğruluğu blok zinciri teknolojisiyle kesinleştirilmiştir.

NFT’ler ortaya çıkmadan önce dijital sanat kavramı pek de ciddiye alınmıyordu. Çünkü dijital sanat eserleri tek tuşla çoğaltılabiliyordu ve orijinalinden ayrılan hiçbir yönü kalmıyordu. Ancak günümüzde dijital bir sanat eserinin taklit edilmesi imkansız hale geldi. Öyle ki, bir insan iki farklı A4 kağıdı arasındaki farkı anlayamazken, NFT’ler için böyle bir durum söz konusu bile değil. NFT teknolojisi, hemen hemen dijitale aktarılan her şeyin ilk sahibini veya üreticisini kayıt altına alabiliyor.

NFT’lerin dijital para birimlerinden en büyük farkı, bütün NFT’lerin birbirleriyle farklı şekilde üretilmiş olmasıdır. Bu da her bir NFT’nin değiştirilemez ve özel olmasını sağlar.

NFT Neye Yarar?

NFT’ler tıpkı kripto paralarda olduğu gibi blockchain (blok zinciri) üzerine kurulmuştur. Nasıl ki kripto paraların günümüzde dijital de olsa bile net bir karşılığı var, NFT’lerin de dijital ortamda olmasına rağmen karışıkları vardır. Herhangi bir fotoğraf, bir yazı, bir şarkı ya da bir ressamın elinden çıkmış resim NFT olarak dijitale aktarılabilir. NFT’nin değerli olmasının sebebi, her bir NFT’nin eşsiz olmasıdır. Yani ressamın yaptığı resim NFT olarak dijitale aktarıldığında, o NFT’nin üreticisinin kim olduğu sonsuza kadar değiştirilemeyecektir. Aynı şekilde bu NFT’nin satılması halinde de ilk alıcı da kayıt altına alınacaktır. NFT’ler takip edilebilir yapıya sahiptir. Kaç kez satılırsa satılsınlar, üreticisi ve önceki sahipleri her zaman belli olacaktır.

İnsanlar Neden NFT’lere Yatırım Yapıyorlar?

NFT’lerin kolayca kopyalanabileceğini, çoğaltılabileceğini ya da sahtesinin internetten indirilebileceğini hepimiz biliyoruz. Peki neden insanlar NFT’lere yatırım yapıyorlar? Çünkü NFT’ler, ne kadar çoğaltılırlarsa çoğaltılsınlar her zaman orijinal kalırlar. Diğer kopyalar ise her zaman sahte ve değersiz olurlar. İşte bu yüzden insanlar NFT’leri satın alıp, bunu sosyal medya hesaplarından paylaşmaktan zevk alıyorlar. Bu da NFT’lerin değerinin yükselmesine neden oluyor.

Bir diğer yatırım nedeni de çevrimiçi bir topluluğun parçası olma isteği… Bazı NFT’lere sahip olmak, onlara özel içeriklere ve canlı etkinliklere erişim şansı tanıyor.

Dijital yatırımdan hoşlanan yatırımcıların bir çoğu da NFT pazarına yönelmiş durumda. Trader olarak da bilinen al – sat işlemcileri, NFT’leri ucuza satın alıp, pahalıya satmaya çalışıyor. Elbette burada NFT’nin orijinal üreticisine her satış işleminde belli bir oranda telif ücreti ödendiğini de belirtelim. Yani üretici NFT’sine yüzde 10 komisyonla telif ücreti belirlemişse, bu NFT her el değiştirdiğinde toplam satış fiyatının yüzde 10’u üreticiye gidiyor. Anlayacağınız üzere özellikle sanatçılar, NFT teknolojisiyle beraber düzenli gelirler elde edebilir hale geldiler. Sözün özü NFT’ler finans veya sanat kaygısı fark etmeksizin popülerleşmeye ve dijital evrende kalıcı bir yer edinmeye devam edecek gibi görünüyor.