nace kodu nedir, neden kullanılır

NACE Kodu Nedir, Ne İşe Yarar?

Gözde Sünbül Muhasebe

Özellikle yeni bir iş yeri açma sürecinde karşımıza çıkan NACE kodu hakkındaki tüm detayları sizler için derledik. Bu yazımızda NACE kodunun ne olduğunu, ne işe yaradığını, nasıl öğrendildiğini ve ülkemizde kullanılıp kullanılmadığına değineceğiz. 

NACE Kodu Nedir?

NACE kodu; Avrupa Topluluğu’nda ekonomik faaliyetlerin istatistiki sınıflamasıdır. Kısa adıyla NACE Kodu olarak adlandırılır. Açılımı “Nomenclature des Activités Économiques dans la Communauté Européenne” şeklindedir ve ismini bunun baş harflerinden almaktadır. İstatistiksel anlamda  kullanılmak üzere farklı iş kollarının sınıflandırıldığı bir kod sistemidir. NACE kodu uygulaması, “Tüm Ekonomik Faaliyetlerin Uluslararası Standart Sanayi Sınıflaması (ISIC)” ile bağlantılı bir uygulamadır ve ekonomik faaliyetlere ilişkin istatistiki verilerin dünya standartlarında karşılaştırılması yönünden de oldukça önemli bir araçtır. NACE kodu, iş yerlerinin çalıştıkları alanlara göre tehlike sınıflarını belirler. 6 haneli bir kod olduğu için altılı faaliyet kodu olarak da bilinmektedir.

NACE Kodu Ne İşe Yarar?

Yazımızın en başında belirttiğimiz gibi yeni bir işyeri açarken işyerini Ticaret Odası’na kaydettirmeden önce NACE kodu kavramı karşımıza çıkar. Doğru NACE kodu belirlendiğinde iş yeri tehlike sınıfı da doğru tespit edilebilir. İş sağlığı ve güvenliği kanunu sonrasında oluşan tehlike sınıfları da işyeri NACE kodu sayesinde belirlenir. İş yerinizin tehlike derecesini öğrenerek iş güvenliği kanunlarının yükümlülüklerini yerine getirmeniz, işinizi sorunsuz sürdürmenizi de sağlayacağından ötürü altılı faaliyet kodunuzu bilmeniz önemlidir. 

İş yerleri, tehlike sınıfına göre 3’e ayrılmaktadır:

Çok tehlikeli: Maden, inşaat ve tersane gibi işlerin yapıldığı iş yerleridir.

Tehlikeli: İmalat, kesme, boyama, servis gibi işlerin yapıldığı iş yerleridir.

Az tehlikeli: Büro hizmetleri, gıda ve perakende alışveriş gibi iş yerleridir.

NACE Kodu Nasıl Öğrenilir?

NACE kodunu belirleyebilmek için, Güncel İşyeri Tehlike Sınıfları Listesi’ni kontrol etmeniz gerekiyor. Bunu gerçekleştirirken muhasebeciniz veya mali müşavirinizden destek alabilirsiniz. Şayet hali hazırda bir şirkete sahipseniz, NACE kodunu öğrenmek için İstanbul Ticaret Odası’ndaki kaydınızı da sorgulamanız mümkündür. İTO’nun web sitesine girerek (ito.gov.tr ) önce “Tescil İlan Kuruluş” ve sonrasında “Sicil Kayıtları” alanlarına tıklayıp, arama bölümüne iş alanınızı ilgilendiren kelimeleri yazarak öğrenebilmeniz mümkündür. Bunun dışında NACE kodunu öğrenebilmenin basit bir yolu da mevcuttur. Firmanızın SGK (Sosyal Güvenlik Kurumu) sicil numarasının 2, 3, 4, 5, 6 ve 7. rakamları NACE kodunuzu oluşturur. 

Bu rakamların anlamları şöyledir: NACE kodunuzda yer alan ilk iki rakam genel faaliyet sınıflandırmasını, son dört rakam ise alt faaliyet sınıflandırmasını belirtir. Örneğin; 16, “ağaç, ağaç ve mantar ürünleri imalatı; saz, saman ve benzeri maddelerden örülerek üretilen eşyaların imalatı manasına gelir. Bunun yanı sıra 16.10 “Ağaçların biçilmesi ve planlanması,” 16.10.03 ise “Ağaç yünü, ağaç unu, ağaç talaşı, ağaç yonga imalatı anlamına gelir. 

NACE Kodu Ülkemizde Kullanılıyor Mu?

NACE kodu Avrupa Birliği’ne uyum çalışmaları neticesinde bazı kurum ve kuruluşlar tarafından örneğin; Maliye Bakanlığı ve Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından kullanılan bir uygulamadır.