kurumlar vergisi hazirlanirken dikkat edilmesi gerekenler nelerdir

Kurumlar Vergisi Hakkında Bilinmesi Gerekenler

Yiğit Nail Çiğdem Muhasebe

Kurumlar vergisi, kurumların bir senelik süreç içerisinde elde ettikleri üzerinden ödenen bir vergi türüdür. Bu yazımızda kurumlar vergisi nedir sorusunun yanıtını ararken, kurumlar vergisi oranı ve daha birçok konuda bilgiyi sizler için derledik.

Kurumlar Vergisi Nedir?

Kurumlar vergisi, kurumların bir yıllık süreçte kazandıkları üzerinden ödenen vergi türüdür. Kurumlar vergisi mükellefi olan yerlerin, tüzel kişiliğinin olması gerekir. Şahıs şirketleri kurumlar vergisi ödememektedir.

Kurumlar Vergisi Hesaplama

Kurumlar vergisi, bir mükellefin yıl içerisinde kazandıklarının safi kurum kazancı üzerinden hesaplanmaktadır. Kurumlar vergisi mükelleflerinin üç ayda bir yani yılda dört kez geçici vergi ödemesi gerekmektedir. Ödenen geçici vergiler, yıl sonunda hesaplanan kurumlar vergisi tutarından peşin ödenen vergiler adıyla düşülmektedir.

Kurumlar Vergisi Oranı

Kurumlar vergisi oranı 2021 yılında yüzde 25 olarak belirlenmişti. 2022 yılında ise yüzde 23 olarak belirlendi. Kurumlar vergisi oranları Resmi Gazete’de yayınlandıktan sonra yürürlüğe girer.

Kimler Kurumlar Vergisi Mükellefidir?

Kurumlar Vergisi Kanunu 1. madde, mükelleflerin hangi ekonomik unsurlardan oluştuğunu belirlemektedir. Bu bağlamda aşağıda yer alan unsurlar, kurumlar vergisi mükellefi olarak kabul edilir:

  • Anonim, limited, sermayesi bölünmüş komandit şirketler gibi sermaye şirketleri
  • İktisadi kamu kuruluşları
  • Kooperatifler
  • Vakıf ve dernek gibi kuruluşların işletmeleri
  • İş ortaklıkları

Tam Mükellefiyet ve Dar Mükellefiyet

  • Tam mükellefiyet: Kurumlar vergisi unsuru olarak kanunen ya da fiziken Türkiye’de bulunanların, hem yurt içi hem de yurt dışı gelirleri üzerinden vergilendirilmesidir.
  • Dar mükellefiyet: Kurumlar vergisi unsuru olarak kanunen ve fiziken Türkiye’de bulunmayanlardan, sadece Türkiye’de elde ettikleri gelirler üzerinden alınan vergilerdir.

Kurumlar Vergisi Beyannamesi

Kurumlar vergisi beyannamesi, geçici vergi dönemini kapsayan üç aylık sürecin tamamlanmasının ardından, dördüncü ayın birinci günüyle yirmi beşinci günü arasında, vergi dairesine verilir. Eğer e-Beyanname kullanılıyorsa, yirmi beşinci günün gecesi saat 00:00’a kadar gönderim şansı bulunmaktadır.

Mükellefler, vergiye tabi olan kazançlarının tamamı için beyanname sunmak zorundadırlar. Yani varsa şubeleri, büroları, mağazaları, üretim merkezleri ya da kendilerine bağlı olan diğer işyerleri için tümüyle beyanname vermeleri gerekir. Aynı zamanda bu durum, sermayelerin veya muhasebelerin ayrılmış olduğu durumlar için de geçerlidir. Tüm kazançlar için tek bir beyanname verilir.

Kurumlar Vergisi Beyannamesinde Gider Gösterme

Vergiye tabi tutulan kazanç, safi tutar üzerinden vergilendirilmektedir. Vergilendirilecek tutar, Gelir Vergisi Kanunu 40. maddeye göre gayri safi hasılattan bazı giderleri indirilerek hesaplanabilir. 

Kurumları belli başlı ticari hareketlerden kaynaklı zarar etmeleri, bir sonraki dönemde gelen kazanç üzerinden kesilebilir. Kurumlar vergisi beyannamesinde her senenin kazançları ayrı ayrı gösterilir. 5 yılı geçmemek kaydıyla geçmiş yılların zararları kurumlar vergisinden düşülebilir.

Kurumlar Vergisi Ödeyeceklere Tavsiyeler

  • Mali müşavirinizden yardım alın: Beyanname hazırlama sürecinde iyi bir mali müşavir ile çalışmanın faydası çok fazladır. Mali müşavirden hesapları kapadıktan sonra sizi yönlendirmesini isteyin. Aynı zamanda okuma konusunda bir sorun yaşamıyorsanız, bilanço ve gelir tablosu raporlarını da mali müşavirden talep edin. Eğer raporları okuma konusunda sorunlar yaşıyorsanız, mali müşaviriniz ile toplantı yapın ve hesapları birlikte inceleyin.
  • Mutabakatlarınızı yapın: Yıl sonunda birlikte çalıştığınız işletmelerle ve yüksek tutarlı müşterilerle cari hesap mutabakatı yapmaya çalışın. Böylece atlanmış bir fatura, banka girişi veya çek varsa, mutabakat yardımcınız olacaktır. Eğer eksiklikler tespit edilirse, bunları süresi geçmeden mali müşavirinize göndermek için karşı taraftan tapel edin. Aynı şekilde banka ve kasa hesaplarına dair mutabakatları yaptığınızdan da emin olun.

Stok ve sabit kıymet sayımlarınızı yapın: Eğer stoklu çalışan bir işletmeniz varsa, kurumlar vergisi beyannamesi vermeden önce, stok sayımınızı yapın. Böylece stokların gerçeği yansıtıp yansıtmadığından emin olabilirsiniz. Diğer bir konu da, işletme bünyesindeki sabit kıymetlerin dönem sonunda halen kullanılabilir olduğunun ispatını yapabilmektir. Eğer stoklarda ya da sabit kıymetlerde farklılıklarla karşılaşırsanız, bunu hemen mali müşavirinize bildirmeniz gerekir.