borc nedir cesitleri nedir

Borç Nedir? Çeşitleri Nelerdir?

Yiğit Nail Çiğdem Muhasebe

Borç kavramı, alışveriş yapıldığında alınan ürün veya hizmetin karşılığında ortaya çıkan vereceğin ertelenmesi olarak tanımlanabilir. Günlük hayatımızda sürekli olarak borçlanırız ve bu borçları ödemeye çalışırız. Ancak borç kavramının şirketler, kurumlar ve devletler için farklı anlamları ve çeşitleri olabilmektedir.

Borç Nedir?

Kişiler, şirketler veya kurumlar, satın aldıkları ürün ya da hizmetlerin karşılığı olarak verecek öderler. Vereceğin belirli ya da belirsiz süreli olarak ertelenmesi veya bir süre sonra geri ödemek kaydıyla ürün / para alınmasına borç denir. İki durumda da ödemeyi yapacak taraf borçlu, ödemeyi alacak olan kurum veya kişi de alacaklı olarak tanımlanır.

Kanunlar önünde borç ilişkisi oluşabilmesi için iki tarafın da imza attığı yazılı bir belge olmalıdır. Yazılı belgenin olmadığı durumlarda sözlü birlik durumundan bahsedilebilir. Sözlü olarak gerçekleştirilen anlaşmaların hukuk önünde bir değeri olmadığı için, çoğu zaman anlaşmazlıklar doğurabilmektedir. Kimi zaman verilen sözlerin unutulması, kimi zaman tarafların çıkarlarının değişmesi, kimi zaman da şartların farklılaşması sebebiyle sözlü anlaşmalar üzücü sonuçlar doğurur. Bu yüzden borç ilişkisi kuracak tarafların her zaman yazılı anlaşmalar yapmaları tavsiye edilir. Çünkü yazılı anlaşmalar hukuki olarak delil niteliği taşırlar.

Borç Çeşitleri

Borç çeşitleri kendi içerisinde 3’e ayrılmaktadır. Bireysel borçlar, kurumsal borçlar ve kamu borçları borç çeşitlerini oluşturur.

  • Bireysel borç: Hukuk önünde bir kişinin kurumlardan veya bankalardan aldıkları borçlar bireysel borçlar kategorisine girer. Bununla birlikte yazılı olarak belgelenmiş olması kaydıyla, bir başka kişiden alınan ürün veya para da bireysel borç olarak tanımlanır.
  • Kurumsal borç: Bir kurumun başka bir kurumdan ya da herhangi bir finans kuruluşundan aldığı ürün veya para kurumsal borç kategorisine girer. Kimi zaman kurumlar, bireylerden de borç alabilirler.
  • Kamusal borç: Devletin ülke yönetimi noktasında kullanmak amacıyla yaptığı borçlanmaların tümüne kamusal borç denir. Eğer devlet borç kaynağı olarak ülke içerisindeki bir finans kuruluşunu veya kurumu seçmişse bu iç borç, ülke dışından borç alındıysa bu da dış borçtur.

Bireylerin, kurumların veya kamunun sadece geri ödemek kaydıyla aldıkları paralar değil, ödemeyi erteledikleri yani belirli veya belirsiz süre sonrasında ödeme yapacak olmaları da borçluluk oluşturur. Bir başka deyişle borç kavramının oluşabilmesi için muhakkak alınan her ne ise aynı şekilde geri verilmesi zorunlu değildir. Alınan bir malın ödemesi parayla yapılacakken, ödemenin ertelenmesi de borç olarak kabul edilir.

Şirketler DİA’nın cari modül özelliği ile borçlarını kolayca takip edebiliyor. Döviz, şube, masraf merkezi, proje, üst işlem ve satış elemanı bazlı borç takipleri pratik bir şekilde yapılabilirken, carinin bir bakiyesini yaşlandırarak, bakiyenin hangi periyodik süreçlerden geldiğine bakılabiliyor. Böylece cari yaşlandırma yapılarak, cari e-mutabakat gibi işlemler kolaylaştırılabilir. Türkiye’nin en gelişmiş bulut tabanlı muhasebe programı DİA hakkında daha fazla bilgi almak için aşağıda yer alan formu doldurun, sizi arayalım.