e irsaliye hakkinda kapsamli bir rehber

E-İrsaliye Hakkında Kapsamlı Bir Rehber

Yiğit Nail Çiğdem E-Dönüşüm | ERP

E-İrsaliye, günümüz iş dünyasında hızla dijitalleşen süreçlerin bir parçası olarak öne çıkmaktadır. Geleneksel matbu irsaliyeden farklı olarak, dijital ortamda hazırlanan bu belge, işletmelere zaman ve maliyet avantajı sağlarken, çevreyi koruma noktasında da önemli bir katkı sunar. Kâğıt tüketimini azaltarak doğal kaynakların korunmasına yardımcı olur ve aynı zamanda iş süreçlerini daha verimli hale getirir. Bu yazımızda e-irsaliye geçiş şartları, kimler e-irsaliye kullanmak zorunda gibi soruların yanıtlarını paylaşıyor olacağız.

E-İrsaliye Nedir?

Genel olarak matbu irsaliye ile e-irsaliye aynı niteliklere sahiptir. Ancak e-irsaliye adından da anlaşılacağı üzere elektronik belge statüsündedir. Elektronik irsaliyeye geçiş yapan işletmeler, dijital ortamda hazırladıkları irsaliyeleri karşı taraflara gönderirler.

İrsaliye kendi içerisinde sevk irsaliyesi ve taşıma irsaliyesi olarak ikiye ayrılır. Elektronik irsaliyenin özelliği, sevk irsaliyesinin yerine geçiyor olmasıdır. Bir diğer deyişle ürünü teslim alacak tarafa gönderilen irsaliye türüdür. Ancak şoför, rotasyon ve araç bilgileri bulunduran taşıma irsaliyeleri matbu olarak araç içerisinde yer almaya devam edecek.

E-İrsaliye Kimler İçin Zorunlu?

Hazine ve Maliye Bakanlığına bağlı Gelir İdaresi Başkanlığı yayınladığı 535 numaralı Vergi Usul Kanunu ile yeni elektronik irsaliye limitleri belirledi. Peki, kimler elektronik irsaliyeye geçmek zorunda? Gelir İdaresi Başkanlığı yayınladığı tebliğ ile e-irsaliye geçiş zorunluluğu limitlerinde değişikliğe gitti. Bu kapsamda 2021 yılı ve müteakip dönemlerde 25 milyon TL olan ciro sınırı 10 milyon TL’ye indirildi. Böylece elektronik irsaliye kullanımında ciddi bir artış beklenmeye başladı. Yayınlanan tebliğ ile zorunluluk kapsamına giren işletmelerin 1 Temmuz 2024 tarihine kadar elektronik irsaliyeye geçmeleri gerekiyor. Gönüllü olarak irsaliye kullanmaya başlayacak işletmeler için herhangi bir engel bulunmuyor.

E-İrsaliyeye Geçiş Halleri

Gelir İdaresi Başkanlığı GİB tarafından yayımlanan 509 Sıra No’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği kapsamında zorunluluk halleri genişletilmiştir. Buna göre 01.07.2020 de geçilmesi zorunlu durumlar;

  • Uygulamaya 01.07.2019 tarihinden itibaren zorunlu olarak dahil olması gereken mükellef grupları, mal sevkiyatı işlemleri ile serbest meslek mensubu grupları belirlenmiştir. Detaylı bilgi için tıklayabilirsiniz.
  • E-Fatura uygulamasına kayıtlı olan ve 2018 veya müteakip hesap dönemleri brüt satış hasılatı (veya satışları ile gayri safı iş hasılatı) 25 Milyon TL ve üzeri olan mükelleflerin, 01.07.2019 tarihi ile e-irsaliye uygulamasına geçiş zorunluluğu getirilmiştir.
  • Bunun dışında EPDK’ya kayıtlı işletmeler, Maden işletmeleri, Şeker ve türevlerini imal eden işleyen v.b işletmeler, demir-.çelik imal ve ihraç edenler, gübre takip sistemine kayıtlı yerler, meyve-sebze tüccarları ciroya bakılmaksızın zorunludur.
  • Yukarıdaki sektörlerden 01.01.2020 de lisans, izin ve kurulmuş olanların ise nisan ayına kadar geçmeleri zorunludur.
  • Uygulamaya kayıtlı olmayan alıcılara da sevk irsaliyesinin elektronik olarak düzenlenmesi ve muhatabına talebi doğrultusunda kağıt veya elektronik ortamda iletilmesi öngörülmüştür.
  • Başkanlık, yapılan analiz veya inceleme çalışmaları neticesinde riskli ya da vergiye uyum düzeyi düşük olduğu tespit edilen mükellefleri veya mükellef gruplarını, faaliyet, sektör ve ciro tutarına bağlı olmaksızın, yazılı bildirim yapmak ve geçiş hazırlıkları için en az 3 ay süre vermek suretiyle elektronik irsaliye uygulamasına geçme zorunluluğu getirebilir.

E-İrsaliye Kullanmanın Avantajları

Elektronik ortamda hazırlanan bu belgelerin matbu olarak düzenlenen irsaliyelere göre özellikleri ise aşağıda belirtilmiştir.

  • 10 yıl boyunca dijital ortamda saklanabilir.
  • Matbu (kağıt) irsaliyeler ile birebir aynı özellikleri barındırır.
  • Dijital ortamda olması, çok daha güvenli şekilde saklanmasını sağlamaktadır.
  • Ne zaman istenirse geriye dönük olarak ulaşılabilir.
  • Alıcıya anında ulaşır ve iade, red veya kabul gibi süreçlerde hızla mutabakat elde edilir.
  • Kağıt kullanımı biteceği için her yıl çok sayıda ağacın kesilmesinin önüne geçilir.
  • Karşı tarafa dijital ortamdan gönderildiği için yolculuk esnasında kaybolma riski ortadan tamamen kalkar.
  • Kağıt irsaliye basımı yerine e-irsaliye kullanarak, onaylama, kargolama gibi süreçlerde zaman, para ve iş gücü tasarrufu sağlayarak maliyetlerinizi en aza indirebilirsiniz.

E-İrsaliye Uygulaması Başvuru Koşulları Nelerdir, Nasıl Başvuru Yapılır?

Başvuru usul ve esasları için internet sitesinde (www.efatura.gov.tr) E-İrsaliye Başvuru Kılavuzu bulunmaktadır. İlgili kılavuzda yer alan açıklamalara göre başvuru yapabilirsiniz.

Uygulamaya dahil olmak isteyen mükellefler, GİB tarafından özel entegratörlük izni alan kurumlardan biri ile anlaşarak uygulamaya katılabilirler. Böylece mükelleflerin GİB tarafından herhangi bir bildirimde bulunmasına gerek bulunmamaktadır. DİA Yazılım, GİB’in özel entegratörü olarak e-irsaliye programı ile kullanıcılarının hesaplarını elektronik ortamda hızlıca tanımlayabilmektedir.

E-İrsaliye Ne Zaman ve Nasıl Düzenlenmeli?

Malı sevk etmeden önce e-irsaliye düzenlenmeli ve düzenlenen belgenin GİB sistemi üzerinden alıcısına iletilmelidir. Belge çıktısı alınırken herhangi bir kağıda basılmış bir adet örneği ıslak imzalı olmak koşuluyla sevkiyat sırasında araçta bulunmalıdır. Ancak sevkiyat tamamlandıktan sonra bu kağıt nüshanın saklanmasına gerek yoktur.

E-İrsaliye Üzerinde Bulunması Gereken Bilgiler

Elektronik irsaliye sistemi Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından belirlenmiş olup, yayınlanan Vergi Usul Kanunu tebliğleri ile yürütülmektedir. Peki, e-irsaliye mükellefi bir işletme ilgili belgeyi hazırlarken nelere dikkat etmelidir?

  • İrsaliyeyi hazırlayan şirketin genel bilgileri (ad soyad, ticari unvan, adres, hesap numarası, vergi dairesi vb.)
  • Alıcı bilgileri (Ad soyad, vergi dairesi, ticari unvan, hesap numarası ve adres vb.)
  • İrsaliyenin düzenlenme tarihi ve belge numarası
  • Fiili sevk tarihi (Saat ve dakika dahil)
  • Taşınan ürünlerin türü ve miktarları

Neden E-İrsaliye Kullanılmalıdır?

Elektronik irsaliyeye geçiş yapan işletmeler, matbu irsaliye kullanımına göre işletmelerinde büyük oranda pratiklik kazanırlar. Özellikle de halihazırda e-fatura ve e-arşiv kullanıcısı olan işletmeler, irsaliye süreçlerini de dijitale taşıdıklarında büyük bir rahatlık elde ederler. Elektronik irsaliye ile irsaliyelerin kaybolması, kargolanması, arşivlenmesi gibi olumsuz durumlar rafa kaldırılmış olur. Elektronik irsaliyelerin dijital olarak hazırlanması ve karşı tarafa gönderilmesi işletmelye hem maliyetlerden hem de zamandan tasarruf sağlar. En önemlisi de işletmeler, dijital belge kullanımına geçiş yaparak daha doğa dostu bir işletme olmanın kapısını aralamış olurlar.

Mükellef olup olmadığınızı öğrenmek için www.eirsaliyezorunlulugu.com adresini ziyaret edip, anasayfada yer alan e-irsaliye zorunluluğu sorgulama testini doldurabilirsiniz.

Türkiye’nin en gelişmiş bulut ERP programı DİA Yazılım ile irsaliye hazırlamak ve göndermek çok kolay. Siz de değişime ilk adımı atmak istiyorsanız, aşağıda yer alan formu doldurun, sizi en kısa sürede arayalım.