Bileşik Getiri Hesaplama Nasıl Yapılır?

Faiz hesaplama işleminde ilk olarak farklı yöntemler kullanılsa da süre sonunda genellikle tutarlı sonuçlar elde edilir. Söz konusu yatırımdan elde edilen kazancın yıllık oranını gösteren hesaplamaya bileşik getiri hesaplama denir. Zor ve karmaşık gibi görünse de, uygun hesaplama formülleri kullanıldığında oldukça kolay bir şekilde hesaplanabilir.

Bileşik Getiri Nedir?

“Bileşik getiri nedir?” sorusu, yatırımcılar tarafından sıklıkla yöneltilmeye devam etmektedir. Yatırımcıların, bu yöntemde devam ettikleri süre boyunca elde edecekleri kazanç oranını gösterebilmesi sebebi ile son derece önemli kabul edilir. Yıllık hesaplama son derece basit birtakım işlemlerden oluşur.

Bir örnek vermek gerekirse; bir yatırımcının yatırımından ilk yıl %8, ikinci yıl %11, üçüncü yıl ise %17 gelir elde ettiğini varsayalım. Bu üç yılın getirilerini aritmetik ortalama ile bulmak, basit getiri oranını verir. Ancak bileşik getiri hesaplamasında geometrik ortalama kullanılmalıdır. Dolayısıyla yatırımcının yıllık getirisi %12’dir. 

Bileşik getirinin gücü, bir yatırımcının uzun vadeli planlar yapabilmesindeki öneminden kaynaklanmaktadır. Minimal düzeyde bir hata payına sahip olan bu getiri, yatırımcıların büyüme hızları hakkında da önemli bilgiler sunabilir.

Bileşik Getiri ile Basit Getiri Arasındaki Fark Nedir?

Bu ikili arasındaki temel fark, hesaplama metodolojisinde yatar. Basit getiri, sadece ana sermaye üzerinden kazanç hesaplarken, bileşik formülü kazançların da kazanç getirdiği prensibi üzerine kurulur.

Basit getiri hesaplamasında, her dönemin getiri ayrı ayrı toplanır ve dönem sayısına bölünür. Bu yöntem, kısa vadeli yatırımlarda kullanışlı olsa da uzun vadeli performans analizi için yetersiz kalır. Bileşikte ise, her dönemki kazancın bir sonraki döneme eklenerek büyüdügünü varsayar.

Yatırımcılar İçin Bileşik Getirinin Önemi

“CAGR nedir? sorusunun cevabı, portföy yönetiminin temellerini anlamamızda yatar. Yatırım uzmanları, özellikle uzun vadeli stratejilerde bileşik olanı tercih ederler çünkü bu yöntem daha gerçekçi sonuçlar verir.

Bileşik getiri, yatırımcılara şu avantajları sağlar:

• Farklı yatırım araçlarını objektif şekilde karşılaştırma imkânı
• Uzun vadeli hedeflerin daha doğru planlanması
• Volatilitenin etkisini minimize eden analiz yaklaşımı
• Portföy çeşitlendirme stratejilerinde rehberlik

Neden Bileşik Getiri Takibi Yapmalıyız?

Bileşik getiri hesaplama takibi, yatırım kararlarının kalitesini artıran kritik bir süreçtir. Bu takip sistemi sayesinde yatırımcılar, performanslarını piyasa ortalamaları ile karşılaştırabilir ve stratejilerini optimize edebilirler.

Düzenli analiz yapmanın faydaları:

• Risk-getiri dengesinin objektif değerlendirilmesi
• Yatırım horizonunun optimal belirlenmesi
• Piyasa dalgalanmalarının etkisinin ölçülmesi
• Portföy rebalans ihtiyacının tespiti

Bileşik Getiri Örnekleri

Yatırımcıların güncel kazançlarını tespit etmede önemli olurken gelecek dönemler için tahmin yapabilmelerine de olanak tanıyan bileşik getiri, yatırımcılar için oldukça önemli bir konuma sahiptir. Bu getirinin örnekleri, yatırımcıların akıllarındaki soru işaretlerini gidermede yardımcı olabilirken aynı zamanda yatırımları için fikir de verebilir. En genel hali ile bileşik getiri örnekleri şu şekildedir:

• Hisse senedi yatırımları: Bir yatırımcının A şirketine ait hisse senetlerini 4 yıl boyunca elinde tuttuğunu varsayalım. İlk yıl bir adet hisse için 10 TL ödemiş ve 4 yılın sonunda ise bir hisse için 20 TL ödediği varsayılsın. Bu yatırımcının kazancı için işlem şu şekilde yapılır: ((20/10) ^ (1/3)) -1 = 0.26 = %26
• Döviz yatırımları: Bir yatırımcının 3 yıl boyunca farklı bir para birimine yatırım yaptığını düşünelim.Yatırımın başlangıç değerinin 12.000 TL, 3 yıl sonundaki değerinin ise 10.000 TL olduğunu varsayalım Bileşik getiri hesaplaması şu şekilde yapılır: ((10000/12000) ^ (1/3))-1=-0.05 = %-5
• Emlak yatırımı: Bir yatırımcının 3 yıl boyunca aynı evi kiraladığı düşünülsün. Başlangıç yılında aylık kira getirisi 2000 iken 3 yılın sonunda bu getirinin 2400 olduğu varsayılsın. Hesaplama işlemi şu şekilde yapılır: ((2400/2000) ^ (1/3))-1= 0.06 = %6
• Ticari yatırımlar: Bir yatırımcının ticari bir araziye 3 yıl boyunca yatırım yaptığını varsayalım. Bu arazi için başlangıç değeri 2 milyon iken 3 yılın sonunda 2,4 milyon değere ulaştığını düşünelim. Hesaplama bu şekilde yapılır: ((2.4 / 2) ^ (1/3))-1= 0.06 = %6

Yukarıdaki örnekler, kesin sonuçlar elde etmemekle birlikte yatırımcılara yalnızca fikir verebilir. Yatırımcıların kazançlarını hesaplamada farklı formüller veya hesaplamalar yapılabilir. Basit faizden bileşik faiz hesaplama, basit faizi bileşik faize çevirme veya faiz fonu hesaplama gibi çeşitli yöntemler mevcuttur. Bu süreçte DİA Yazılım tarafından geliştirilen online muhasebe programı, sade ve kolay arayüzü ile kullanıcılarına hızlı bir kullanım imkânı sunar. Veriler bu online ön muhasebe programına girildikten sonra dilenen her türlü veri hakkında rapor alınabilir. Böylelikle kullanıcılar özellikle mali konularda dilediği tüm raporlara ulaşabilir ve yatırımları hakkında ayrıntılı bilgiye sahip olabilirler.

Bileşik Getiri Yöntemleri

Bileşik faiz getiri hesaplama işlemleri, güncel kazanç miktarını verirken gelecek yatırım stratejilerine de ışık tutar. Yatırımcıların bu getiri çeşidinden optimum düzeyde fayda sağlayabilmesi için bazı yöntemleri takip etmesi önerilir. Bileşik faiz hesabı ile en yüksek seviyede kazanç sağlayabilmek için uygulanması önerilen yöntemler aşağıdaki gibidir:

• Uzun vadeli yatırımları tercih etmek: Bileşik faiz oranı hesaplamada en yüksek getiriyi genellikle uzun vadeli yatırımlar getirir. Bu nedenle yatırımcıların kısa vadeliden ziyade mümkün olduğu kadar daha uzun vadeli yatırımları tercih etmeleri önerilir.
• Risklerin azaltılmasını sağlamak: Yıllık, aylık ya da günlük hesaplama, yatırımcıların ne kadar süre içerisinde büyüyüp küçülebileceğine dair önemli bilgiler verir. Burada dikkat edilmesi gereken husus ise bu süre boyunca oluşabilecek riskleri minimum düzeye düşürmektir. Bu risklerin minimize edilmesi ile fonların aylık getirisi daha stabil bir şekilde hesaplanabilir.

Bileşik Getiri Nasıl Hesaplanır?

“Bileşik faiz nasıl hesaplanır?” sorusu genellikle kafa karışıklığı yaşayan veya bu işlemin komplike olduğunu düşünen kişiler tarafından sıklıkla yöneltiliyor. Bileşik faiz formülü aşağıdaki gibidir:

Bileşik faiz getiri hesaplama formülü: ((Final Value) / (Initial Value)) x (1/Number Of Years)) -1

Söz konusu bu formüldeki bileşenleri açıklamaları ise şu şekildedir:

• Final Value: Yatırımdan elde edilen son değerdir.
• Initial Value: Yatırımdan elde edilen ilk değerdir.
• Number of Years: Yatırımın yıllar cinsinden katılımın yapıldığı yıl toplamıdır.

Bileşik faiz örnekleri farklı formüller ile de hesaplanabilir. Kullanılan bir diğer bileşik getiri hesaplama formülü ise aşağıdaki gibidir:

• Bileşik faiz getiri hesaplama formülü: Anapara x (Faiz Oranı + 1) x Toplam Dönem Sayısı – Anapara

Yukarıdaki formüller birçok kişi için kafa karışıklığı yaratmış olabilir. Bileşik fon getirileri hesaplaması için daha açıklayıcı bir örnek şu şekildedir:

Bir yatırımcının A şirketine yatırım yaptığını varsayalım. Bu yatırımın başlangıç değeri (yatırımdan elde edilen ilk değer) 10000 TL olsun. 3 yıllık katılım değeri olan bu yatırımdan elde edilen son değer ise 15000 TL olsun. Eklemeli bileşik getiri formülü ile elde edilen kazanç aşağıdaki gibi hesaplanabilir:

• Bileşik Faiz Getirisi: ((Son Değer / İlk Değer) x (1 / Toplam Katıldığı Yıl Sayısı)) -1
• Bileşik Faiz Getirisi: ((15000/10000) x (1/3))-1 = ((1.5) ^ (0.33))-1 = 1.14-1 = 0.14 =%14

Yukarıdaki hesaplama, aynı zamanda Excel üzerinden de yapılabilir. CAGR hesabı olarak geçen bu işlem, Excel’de XIRR formülü ile yapılabilir. Günümüz koşullarında bu gibi işlemlerde herhangi bir hata yaşanmaması adına özel olarak geliştirilen genel muhasebe programı çözümleri tercih edilir. 

DİA Yazılım tarafından geliştirilen genel ve ön muhasebe programları, kullanıcılarına birbirinden farklı muhasebe hizmeti sunmaya devam ediyor. DİA Yazılım ile kullanıcılar yıllık başta olmak üzere günlük veya aylık bileşik faiz hesaplama formülü ile yatırımlarına şekil verebiliyor. Tüm bunların yanı sıra 7/24 canlı destek veren DİA Yazılım’ın çözümlerine internet bağlantısına sahip olunan her yerden erişilebilir. Böylelikle kullanıcılar hiçbir erişim kopması yaşamadan dilediği her yerden işlem yapabilirler.