Basit Usulde Vergilendirme ve 2024 Basit Usul Hadleri

Türkiye’de vergi mükellefleri ikiye ayrılır. Basit usulde vergilendirme ve gerçek usulde vergilendirmeye tabi olanlar şeklindedir. DİA Yazılım olarak bu yazıda basit usulde vergilendirme ve basit usul hadleri 2024 konularını detaylandırdık.

Basit Usulde Vergilendirme Nedir?

Basit usulde vergilendirme, bu vergi mükellefi grubunda yer alan mükelleflerin, bir dönem boyunca elde ettiği gelirleri ve giderleri arasındaki farka göre belirlenen bir vergi türüdür. Ülkemizde 1998 yılına kadar götürü usulde vergilendirme yöntemi kullanılırken, bu sistemdeki aksaklıklardan dolayı basit usulde vergilendirme sistemi getirilmiş ve gerçek kazanç belirleme noktasında bir takım değişikliklere gidilmiştir.

Basit Usulde Vergilendirme Şartları 2024

Basit usul şartları da kendi içerisinde ikiye ayrılmaktadır. Genel ve özel şartlar, basit usul mükelleflerini belirler. 30 Aralık tarihinde yayınlanan genel tebliğ ile özel ve genel şartlar şu şekilde belirlenmiştir:

Basit Usul Özel Şartları

Basit usulde vergilendirme özel şartları 2024 yılında şöyledir:

• Satın alınan ürünlerin olduğu gibi veya işlem gördükten sonra satılması halinde, yıllık alım tutarının 690 bin TL’yi ve satış tutarının 1 milyon 100 bin TL’yi geçmemesi halinde basit usulde vergilendirme gerçekleşir.
• Basit usulde vergilendirilen bir mükellefin alım satım dışındaki işinden gelirinin 340 bin TL’yi aşması durumunda mükellefliği ortadan kalkar.
• Basit usulde vergilendirilen mükellefin, alım – satım ve diğer işlerle birlikte yıllık satış ve iş hasılatı toplamına bakılır. Eğer ortaya çıkan sonuç 2024 yılında 690 bin TL’yi geçmiyorsa basit usulde vergilendirilir.

Basit Usul Genel Şartları

• Kendi işinin başında çalışıyor olmak. İşçi çalıştırmak, çırak çalıştırmak, zaruri sebeplerle kendi işinin başında olamamak, ölüm gibi sebeplerle iş yerinin başında eş veya çocuk olması gibi sebepler bu şartı bozmamaktadır.
• Eğer iş yeri iş sahibinin üzerineyse emsal kira bedeli belirlenir ve ona bakılır. Eğer iş yeri kiralanmışsa, yıllık kira bedeli büyükşehir belediyesi sınırları içerisinde 55 bin TL’yi, diğer belediye bölgelerinde 34 bin TL’yi aşmıyorsa genel şart karşılanıyor olur.
• Mesleki, ticari veya zirai iş faaliyeti sebebiyle gerçek usul mükellefi olmamak.

Basit Usulde Ortaklık

Ortaklıklarda basit usul şartlarına bakabilmek için Gelir Vergisi Kanunu’nun 46. maddesini incelememiz gerekir. Birlikte çalışan ortaklar için yıllık kira ödemesi ve gelir – gider gibi ölçüler toplu değil, ayrı ayrı incelenir. Ortaklardan birisi gerçek usul mükellefi ise, diğer ortakların kazançları da gerçek usule göre vergilendirilir. Adi ortaklık içinde ise, diğer yandan kendi şahsi işlerini yürütenler için vergi hesaplama yöntemi ayrıca belirlenir.

Yani belirleyici kriterler, şahsi işlerle ilgilenilmesine ek olarak, ortaklıktan gelen payın da şahsi eklenmesiyle belirlenmektedir. Kişisel işi olmayıp da birden fazla ortaklığı olanlarda ise, farklı ortaklıklardaki hisseler toplanır ve toplam iş hacmine dikkat edilir.

Gerçek Usulden Basit Usule Geçiş Şartları

Gerçek usul mükellefi eğer iki takvim döneminde de basit usul şartları seviyelerini geçemezse, basit usule geçiş yapabilme hakkı kazanır. O yüzden mükelleflerin 2024 basit usul hadleri hakkında fikir sahibi olması çok önemlidir.

Eğer bu durum gerçekleşmişse yani basit usule geçiş hakkı kazanılmışsa, vergi dairesine dilekçe ile başvurulması gerekir. Diğer taraftan eğer müvekkil basit usul hadlerini geçtiğini fark ederse, benzer şekilde vergi dairesine başvurmalıdır.

Devleti yanıltmak ya da vergi kaçırmak amacıyla sahte belge kullanımı tespit edilirse, caydırıcı cezaların yanı sıra, mükellef basit usul mükellefi şartlarını karşılıyor olsa da gerçek usulde vergilendirilmeye başlar.

Basit Usul Mükellefi Olmanın Avantajları

Basit usulde vergilendirmenin çeşitli avantajları vardır:

Kolaylık ve Basitlik: Basit usul, isminden de anlaşılacağı gibi vergi hesaplamalarını ve muhasebe kayıtlarını oldukça basitleştirir.

Az Maliyet: Basit usulde vergilendirme, işletmelerin muhasebe ve vergi danışmanlığı için harcamalarını azaltır.

Zaman Tasarrufu: Basit usulde vergilendirme, işletmelerin vergi hesaplamalarını hızlı ve kolay bir şekilde yapmalarına olanak tanır. Bu da işletmelerin zaman tasarrufu sağlamasına yardımcı olur.

Gelir ve Gider Kolaylığı: Belirli bir matrah üzerinden vergilendirme, işletmelerin gelir ve giderlerini basitleştirir. Standart gider oranları kullanılarak, işletmeler detaylı bir gider hesaplama zorunluluğu olmadan vergilendirilebilir.

Vergi Muafiyetleri ve İndirimler: Basit usulde vergilendirmenin kullanılması durumunda, işletmeler çeşitli vergi muafiyetleri ve indirimlerden faydalanabilir. Bu da, işletmelere vergi avantajı sağlar.

Ayrıca basit usulde vergilendirmenin çeşitli teknik avantajları da vardır:

• Yasalar gereği muhasebe defteri tutma zorunluluğu ortadan kalkar.
• Üç ayda bir verilen geçici vergiden muaf olunur.
• Hizmet ve teslim gibi faaliyetler KDV’den istisna olur. KDV beyannamesi vermeye gerek kalmaz.
• Ücret giderleri ve kira gibi sebeplerle muhtasar beyanname vermeye gerek yoktur.
• Ticari kazanç tespit edilirken amortismana dahil olan iktisadi kıymet satışları ve alışları önemsiz olur.
• Engelli indirimi uygulanabilir.
• Belgelerin ve kayıtların nerede tutulacağı mükellef tarafından seçilir. Kayıtlar mükellef tarafından tutulabilir.
• Yıllık beyanname verilmesi esnasında indirimler uygulanabilir. Ayrıca genç girişimciler de bu indirimlerden faydalanabilir.

Basit Usulde Vergilendirmeden Faydalanamama İstisnaları

• Kollektif şirket ortakları faydalanamaz. Aynı zamanda komandit şirketlerin komandite ortakları da faydalanamamaktadır.
• Eğer ortaklardan birisi gerçek usulde vergilendiriliyorsa, diğer ortaklar da gerçek usulde vergilendirilmek zorundadır.
• Kıymetli maden, mücevher gibi ürünler üzerinden alım – satım yapan sarraflar basit usulde vergilendirilemez.
• Ödünç para verme (ikrazat) faaliyeti yürütenler.
• Sigorta işleriyle uğraşanlar
• Gayrimenkul ve gemi al-sat işi yapanlar.
• Reklam ve ilan işleriyle uğraşanlar ya da bu faaliyetlere aracılık yapanlar.
• Şehirlararası yolcu (15 yolcu ve üstü) ve yük taşıması, çekici, treyler ve benzeri işleri işletenler.
• Cumhurbaşkanlığınca kararlaştırılan ve gerçek usulde vergilendirilmesi gerekli görülenler.