2023 EYT Rehberi
Son yılların en çok tartışılan konusu olan EYT, seçim öncesi gelen kararlarla beraber oldukça merak edilir ve konuşulur hale geldi. Bu yazıda EYT’yi doğru tanımlayarak, merak edilen soruların yanıtlarını paylaşmaya çalıştık.
İçindekiler
- 1 EYT Nedir?
- 2 EYT Son Durum
- 3 EYT’de Merak Edilen Sorular
- 3.1 EYT Kimleri Kapsayacak?
- 3.2 EYT Başvurusu Nasıl Yapılır?
- 3.3 EYT Yasası Ne Zaman Yürürlüğe Girecek?
- 3.4 İşverenler EYT’liler İçin Ne Yapacaklar?
- 3.5 Prim Günü Eksik Olan EYT’liler Ne Yapacak?
- 3.6 Emekli Olanlar Yine de Aynı İş Yerinde Çalışabilirler mi?
- 3.7 Emekli Olduktan Sonra Çalışmaya Devam Edenler Kesintiye Uğrayacaklar mı?
- 3.8 Çalışmaya Devam Eden EYT’liler İçin Prim Desteği Verilecek mi?
- 3.9 EYT’lilere Kıdem Tazminatı Ödenecek mi?
EYT Nedir?
“EYT” (Emeklilikte Yaşa Takılanlar) terimi, Türkiye’de 1999 yılından önce işe girmiş ve 08.09.1999 tarihinden sonra SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı’na tabi olarak çalışmaya devam eden çalışanların emeklilikte yaş şartını tamamlamalarına rağmen emekli olamaması durumunu ifade etmek için kullanılmaktadır. Bu kişiler, emeklilik yaşını doldurdukları halde, 1999 yılında yürürlüğe giren 4447 sayılı Kanun ile emeklilikte yaş şartının arttırılması nedeniyle emekli olmak için gereken prim gün sayısını tamamlayana kadar çalışmaya devam etmek zorunda kalmışlardır.
Bu nedenle, EYT’liler emeklilik yaşını doldursalar bile emekli olamadıkları için emeklilik haklarının ellerinden alındığına inanmaktadırlar. EYT, son yıllarda Türkiye’de tartışmalı bir konu haline geldi ve EYT’lilerin haklarının korunması talebiyle çeşitli protesto gösterileri devamlı olarak yapılıyordu.
EYT Son Durum
EYT ilk maaş ödemesi, başvuru yapan ve aylık bağlanan EYT’liler tarafından yoğun olarak araştırılmaya devam ediyor. EYT’de ilk başvurular alındı ve maaşları bağlanan EYT’liler de oldu.
Öte yandan EYT’liler 2 bin TL bayram ikramiyesini de alacaklar. EYT sorgulama işlemi e-Devlet üzerinden yapılabilirken, ilk EYT aylığı hakkında SGK da açıklama yaptı.
SGK’dan gelen açıklamaya göre EYT maaşları şu tarihler arasında yatırılacak:
- 4/a (SSK): Her ayın 17’si ile 26’sı arası
- 4/b (Bağ-Kur): Her ayın 25’i ile 28’i arası
EYT’de Merak Edilen Sorular
EYT’de aylık bağlama sürecinde merak edilen soruları ve yanıtlarını aşağıda bulabilirsiniz:
EYT Kimleri Kapsayacak?
8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olarak işe başlayanlar EYT kapsamına alındı.
EYT Başvurusu Nasıl Yapılır?
- E-Devlet
- PTT Alo Post veya PTT Kargo
- Sosyal Güvenlik Merkezleri
EYT Yasası Ne Zaman Yürürlüğe Girecek?
EYT yasası TBMM’de kabul edildi ve Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe alındı.
İşverenler EYT’liler İçin Ne Yapacaklar?
- İş yerleri, dilekçe ile başvuru yapanlar için çıkış vermeli
- Kıdem tazminatı hesaplanmalı ve ödenmeli
- Tekrar çalışmaya devam eden işçilerin SGDP’li olarak tekrar işe girişleri yapılmalı
Prim Günü Eksik Olan EYT’liler Ne Yapacak?
- Doğumdan sonraki boşta geçen sürelerin her bir çocukta 2 yıla kadar olan kısmı
- Sigortalı olmaksızın doktora veya tıpta uzmanlık öğrenim süreleri
- Hekim fahri asistanlık süreleri
- Yurt dışı borçlanması
- Askerlik süreleri
- Yurt dışında öğrenim süreleri
Emekli Olanlar Yine de Aynı İş Yerinde Çalışabilirler mi?
EYT’liler, emekli olduktan sonra işverenle yazılı anlaşma yaparak, çalıştıkları yerde çalışmaya devam edebilirler.
Emekli Olduktan Sonra Çalışmaya Devam Edenler Kesintiye Uğrayacaklar mı?
EYT’liler emekli olduktan sonra tekrar 4A’lı çalışmaya devam ederlerse, emekli aylıklarında kesinti yapılmayacak. Sosyal güvenlik destek primi (SGDP) ödenmeye devam edecek.
Yani, çalışmaya başlayanlar için yüzde 7,5 işçi payı, yüzde 24,5 işveren payı SGDP kesilecek.
Çalışmaya Devam Eden EYT’liler İçin Prim Desteği Verilecek mi?
Emekli olduktan sonra aynı iş yerinde çalışmaya devam edenler için SGDP işveren payında 5 puan indirim uygulanacak. Bu da işverenlerin %24,5 yerine % 19,5 oranında prim ödemelerini sağlayacak.
EYT’lilere Kıdem Tazminatı Ödenecek mi?
EYT’nin çıkmasıyla birlikte çalışırken emekli olan çalışanlara, işten ayrılmaları halinde kıdem tazminatı ödenecek.