E-İhracat Faturası

İhracat Faturası E-Fatura Olmak Zorunda Mı?

Yiğit Nail Çiğdem E-Dönüşüm

Günümüzde global ticaretin artmasıyla birlikte ihracat, birçok ülkenin ekonomik büyümesi için önemli bir faktör haline gelmiştir. İhracat sürecinde ise belirli belgelerin düzenlenmesi ve takibi gerekmektedir. Bu belgelerden biri de ihracat faturasıdır. İhracat faturası, ihracat işleminde kullanılan ve satılan mal veya hizmetin detaylarını içeren bir belgedir. Peki, ihracat faturası nedir, ne amaçla kullanılır ve e-fatura olarak kesilmek zorunda mıdır?

Yürürlükte olan mevzuata göre mal ihracatı yapan ve e-arşiv faturası düzenleme izni almamış kurumların ihracat faturasını kağıt olarak düzenleyip saklaması gerekiyor. E-Arşiv faturası düzenleme izni almış kurumlar ise ihracat faturalarını e-arşiv izni kapsamında elektronik olarak oluşturmalı ve gümrük işlemlerinde kullanılmak üzere basımını matbu olmayan düz beyaz kağıda basmalı. 01.07.2017 tarihinden sonra “e-fatura zorunluluğu” olan bir mükellef e-arşiv izni almış olsun olmasın, mal ihracı ve/veya yolcu beraberi eşya ihracı için düzenleyecekleri ihracat faturasını “e-fatura” olarak düzenlemek zorundadır.

İhracat Faturası Nedir?

İhracat için düzenlenen belge, bir ülkeden başka bir ülkeye yapılan mal veya hizmet satışlarında kullanılan resmi bir evraktır. Satıcının, alıcının ve malın/hizmetin ayrıntılarını içeren bir belgedir. İhracat faturası, ihracatçı firmanın mal veya hizmet bedelini tahsil etme hakkını belgeler ve gümrük işlemleri sırasında gereklidir.

İhracat E-Faturasında Hangi Alanlar Bulunur?

İhracat belgesi genellikle şu bilgileri içerir:

  • Satıcı ve alıcı bilgileri: Satıcı ve alıcının isimleri, adresleri, iletişim bilgileri gibi temel bilgiler yer alır.
  • Belge numarası ve tarih: Belge numarası, ihracat faturasının benzersiz bir kimlik numarasıdır ve takip amacıyla kullanılır. Ayrıca, belgenin düzenlendiği tarih de belirtilir.
  • Ürün/hizmet bilgileri: İhracat belgesinde satılan ürün veya sunulan hizmetin ayrıntıları, miktarı, birim fiyatı, toplam bedeli gibi bilgiler yer alır. Ürün veya hizmetin tanımı, modeli, seri numarası gibi ek bilgiler de belirtilebilir.
  • Para birimi: Kullanılan para birimi belirtilir. Genellikle ihracat işlemlerinde döviz cinsinden düzenlenir.
  • Ödeme koşulları: Ödeme şekli, vade süresi, ödeme koşulları gibi bilgiler yer alır. Yer alan bilgiler, satışın nasıl ve ne zaman tahsil edileceğini gösterir.
  • Nakliye ve teslimat bilgileri: Malın veya hizmetin sevkiyatıyla ilgili bilgiler yer alır. Bahsedilen bilgiler arasında taşıyıcı firma, sevkiyat yöntemi, teslimat yeri, teslimat tarihi gibi detaylar yer alır. Bu bilgiler, ihracatçı ve alıcı arasında malın teslimat sürecinin düzgün bir şekilde organize edilmesini sağlar ve gerekli lojistik adımların atılmasını mümkün kılar.
  • Gümrük bilgileri: Gümrük işlemleri sırasında kullanılan bir belge olduğundan, ihracat faturasında ihracatın gerçekleştirileceği gümrük noktası, gümrük beyannamesi numarası gibi gümrük bilgileri yer alır.
  • İmza ve onaylar: Satıcının veya yetkilendirilmiş kişinin imzası ve onayı bulunur. Söz konusu durum, belgenin geçerliliğini ve doğruluğunu belirtir.

Yukarıda yer alan bilgilerin düzenlenecek e-belgede olması, iş akış süreçlerinin sorunsuz yönetilmesi için gereklidir. Bu süreçte DİA Yazılım aracılığıyla siz de en uygun e-fatura programı fiyatları hakkında bilgi alabilirsiniz.

E-İhracat Faturası Nasıl Kesilir?

Ülke dışına yapılan satışlarda düzenlenen e-ihracat faturası, e-fatura sistemine dahildir. Ancak bu belgelerin klasik e-faturalardan farkı, kategori ayarının ihracat olarak belirlenmesi gerekliliğidir. E-İhracat faturalarında, ürün veya hizmetlerin tüm detayları eksiksiz yazılmalı ve alıcı kısmında T.C. Ticaret Bakanlığı – Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı ile bakanlığın vergi numarası yer almalıdır.

GİB portalı üzerinden düzenlenemediğinden söz konusu belgeler, özel entegratörler aracılığıyla oluşturulabilir. Bu sistemler, belgeleme sürecini kolaylaştırırken gerekli teknik (ubl-tr xml) düzenlemeleri yaparak bilgilerin doğru iletilmesini sağlar. İhracat belgeleri, Ticaret Bakanlığı’na alıcı olarak tanımlanmalı ve GİB teknik kılavuzlarına uygun şekilde doldurulmalıdır.

İhracat faturası farklı dil ve formatlarda hazırlanabilir. Özellikle alıcıların taleplerine göre, GTIP numarası, döviz bilgileri ve teslimat koşulları gibi ek bilgiler belgede yer alabilir. Hizmet ihracı veya e-arşiv kapsamına giren durumlarda e-fatura zorunluluğu bulunmamaktadır. Hazırlanan belge GİB’e iletilir, ardından Ticaret Bakanlığı tarafından kontrol edilip uygun bulunursa alıcıya gönderilir.

Kimler İhracatta E-Fatura Kesmek Zorundadır?

Ticaret yasalarına göre, ihracat işlemleri gerçekleştiren tüm satıcılar, cirolarına bağlı olarak e-ihracat faturası kesmek zorundadır. Bu zorunluluk, ülke içinde yapılan satış işlemlerinde e-fatura kullanımına tabi olan tüm satıcıları da ihracat işlemlerinde söz konusu düzenlemeye yükümlü kılar. Bu kapsamda düzenlemeye tabi olan ve olmayan mükellefler aşağıdaki gibidir:

  • Mal ihracatı yapan firmalar e-fatura kapsamındadır.
  • Hizmet ihracatı yapan firmalar e-arşiv veya kağıt belge kullanmaya devam edebilir. Ancak mal ve hizmet ihracatı birlikte yapılıyorsa ve hizmet ihracatı GÇB’de (Gümrük Çıkış Beyannamesi) yer alıyorsa e-fatura ile beyan edilir.
  • Transit satışlar kapsama girmez; e-arşiv veya kağıt belge kullanılabilir.
  • Serbest bölgedeki alıcıya GÇB ekinde ihracat belgesi düzenlenirse e-fatura kullanılır. Alıcı sistemde değilse, e-arşiv veya kağıt belge kesilir.
  • Serbest bölgelerden yurt dışına yapılan ihracatlar elektronik ile yapılmalıdır. Ancak serbest bölgeden çıkacak mallar için transit beyannamesi düzenlenir. Bu durumda elektronik belge gerekmez.
  • Konsinye ihracat yapan firmalar e-arşiv veya kağıt belge kullanmaya devam eder.
  • Gerçek ihracat belgesi sayılmadığından, proforma faturalar kağıt ortamda düzenlenmeye devam eder.
  • Bedelsiz ihracat GÇB ile yapılırsa e-fatura düzenlenir. GÇB eklenmezse, e-arşiv veya kağıt belge kullanılır. Sistem, bedelsiz belgelerin düzenlenmesine izin verir.
  • GÇB ekinde gönderilen fiyat farkı ve yansıtma faturaları mal ihracı kapsamında ise elektronik belge kullanılır. Hizmet ihracatı için e-arşiv veya kağıt belge düzenlenir.
  • Özel ihracat faturası, belge ve GÇB’nin birleştirildiği evraktır; mevcut uygulamalar değişmeden devam eder.
  • Fason işçilik belgeleri GÇB’ye konu olan mallar için e-fatura kapsamına girer. Sadece hizmet belgeleri için zorunluluk yoktur.

Yukarıdakilere ek olarak eğer ülke içinde gerçekleştirdiğiniz satışlarda e-fatura kesme zorunluluğunuz yoksa ihracat yaptığınızda da e-ihracat belgesi düzenlemeniz gerekmez. E-Fatura uygulamasına tabi olmayan satıcılar, ihracat işlemlerinde belgelerini geleneksel matbu formatta düzenleyebilirler. Bu süreçte Türkiye’nin en gelişmiş e-fatura yazılımı çözümünü sunan DİA Yazılım ile iletişime geçebilirsiniz. Bunun için aşağıdaki formu doldurarak, ekiplerimizin e-fatura programı fiyatları ve diğer detaylar hakkında sizi en kısa sürede aramasını sağlayabilirsiniz!

Önceki yazımıza https://www.dia.com.tr/blog/devaluasyon-nedir-devaluasyon-olursa-ne-olur/ linkinden ulaşabilirsiniz.