asgari gecim indirimi nedir nasil hesaplanir

Asgari Geçim İndirimi (AGİ) Nedir?

Yiğit Nail Çiğdem Muhasebe

Asgari Geçim İndirimi (AGİ) hemen hemen her çalışanın merak ettiği ve hesaplamak istediği bir devlet yardımı olarak karşımıza çıkıyor. Peki, Asgari Geçim İndirimi nedir? Kimler AGİ’den faydalanabilir? Asgari Geçim İndirimi Nasıl Hesaplanır?

AGİ Nedir?

AGİ, sigortalı olarak çalışan birinin asgari geçimini sağlayacak olan tutar kadar vergiden muaf tutulmasına, asgari geçim indirimi adı verilmektedir. Bu tutar hesaplanırken, belli başlı ayrıntılara bakılır ve toplam gelirden çıkarılarak, vergi muafiyeti sağlanır. AGİ, çalışanlara aylık ücret olarak ödenir. AGİ hesaplanırken, çalışanın brüt maaşına bakılır. Öte yandan çalışanın evli olup olmadığına ve varsa çocuk sayısına da bakılır.

Her yıl açıklanan yeni asgari ücret miktarına göre, Asgari Geçim İndirimi de güncellenir. Aylık geliri vergilendirilen yani Gelir Vergi Kanunu 61. madde gereğince maaş alan herkesin AGİ almaya hakkı vardır. Öte yandan bekarlar veya eşi de çalışanlar AGİ’yi maaşla beraber almaktadır. Fakat evli olup da eşi çalışmayan insanlar, AGİ ödemesini maaştan ayrı olarak alır. 

Asgari Geçim İndirimi ödemelerini tümüyle devlet yapmaktadır. Kişiye verilen AGİ miktarı, işverenlerin ödedikleri vergilerden düşer. Sigortalı olarak çalışan herkesin AGİ alması da yasalarla zorunlu kılınmıştır. Bir başka deyişle işverenlerin AGİ ödememesi, suç teşkil etmektedir. Çalışanların AGİ’lerinin ödenmemesi halinde bilinçli olmaları ve haklarını aramaları gerekmektedir. Öte yandan çalışanların Asgari Geçim İndirimi ödenmiyorsa, iş sözleşmelerini feshetmeye de hakkı olur.

Asgari Geçim İndirimi Hesaplama

AGİ hesaplama işleminde, asgari ücretin yıllık brüt tutarına bakılır. Çalışanın kendisi için yüzde 50 verilirken, çalışmayan eşi için yüzde 10, bakımıyla mükellef olan 2 çocuğun her biri için yüzde 7,5, 3. çocuk için yüzde 10 ve üçten sonraki her bir çocuk için yüzde 5 ekleme yapılır. Ancak toplam oranın yüzde 85’i geçmesi mümkün değildir.

Örnek vermek gerekirse eşi çalışmayan bir işçi, eğer bakmakla yükümlüğü olduğu 3 çocuğa sahipse bu oran yüzde 85’i görebilir. Yüzde 85’i yıllık asgari ücretin toplamı ile çarpıp, 12’ye bölersek, aylık alınması gereken Asgari Geçim İndirimi’ni bulabiliriz. Çocuklar için ödenen AGİ’de de belli şartlar bulunur. Çocuğun 18 yaşını geçmemiş olması ya da eğitimine devam ederken 25 yaşını aşmamış olması şartları aranır.

Bir çalışanın alması gereken Asgari Geçim İndirimi’nin doğru hesaplanabilmesi için, özlük dosyasının içerisinde bulunan Aile Durum Bildirim Formu’nun düzgün doldurulmuş olması gerekmektedir. Bu form için Asgari Geçim İndirimi Formu (AGİ Formu) ifadesi de kullanılır. Formda yer alan bilgilerin doğruluğundan ya da yanlışlığından, formun sahibi olan çalışan sorumludur. Eğer çalışanın ailevi durumunda değişiklik meydana gelirse, bunu çalıştığı şirkete bildirmelidir.

Kimler Asgari Geçim İndirimi Alabilir?

AGİ’den, maaşları gerçek usule göre vergilendirilenler faydalanabilmektedir. Bununla beraber, yıllık beyanname ile gelirlerini bildirenler ve Gelir Vergisi Kanunu’nun 61. maddesinde belirtilen maaşı alan, bir başka deyişle maaşı vergilendirilen tüm sigortalı çalışanlar da alabilirler.

Kimler Asgari Geçim İndirimi Alamaz?

  • Ücretleri “Diğer ücretler” kapsamında değerlendirilen hizmet erbabı olanlar
  • Gelirleri “Basit usul” olarak değerlendirilen ticaret erbabıyla çalışanlar
  • Gayrimenkul sermaye iradı sahiplerinin beraberinde iş yapanlar
  • Özel görevlerde bulunan şoförler
  • Özel inşaatlarda çalışan özel inşaat işçileri
  • Gerçek ücretin tespitinin mümkün olmadığı kişiler
  • Ücret geliri olmayan gerçek kişiler
  • Dar mükellefiyet dahilinde gelir kazananlar
  • Farklı bir kanun gereğince maaşlarından gelir vergisi alınmayanlar

AGİ Ne Kadar 2021?

Peki, Asgari Geçim İndirimi ne kadar? Asgari Geçim İndirimi, 2021 yılında en az 268 TL, en çok da 456 TL olarak belirlenmiştir. AGİ seviyesi, çalışanın eşinin çalışıp çalışmadığına ve çocuk sayılarına göre farklılık göstermektedir.